Giriş
Fıkıh ve Hukuk Felsefe Grubu dışsal bakışla fıkıh ve hukuk araştırmalarının yapılması ve İslam Fıkıh ve Hukukunda konu edilen yöntem, ilkeler, kaynaklar, hedefler ve… alanında söz konusu edilen soruların cevaplandırılması sorumluluğunu üstlenir.

Hedefler

Bu grubun en önemli hedefleri şunlardan ibarettir:

1. Ferdi ve toplumsal çeşitli alanlarda fıkıh ilminin teorik çerçevede güçlendirilip geliştirilmesi amacıyla ilkelerinin açıklanıp düzeltilmesi.
2.  İslam hukuku sisteminin açıklanması ve bu sistemin diğer hukuk sistemlerine nispetle üstünlüğünün gösterilmesi.
3. Çağdaş insan ve toplumun temel ihtiyaç ve sorularına cevap verilmesi yönünde fıkhi işlevsel olguların sunulması.
4. Fıkıh ve hukuk öğretilerinde akli ve mantıki analizlerin ortaya konulması.
5. İslam Cumhuriyeti nizamının ilkelerinin açıklanması ve ihtiyaç duyduğu sorulara cevap verilmesi.
6. İslam Cumhuriyeti sisteminin fıkıh felsefesi ve hukuk felsefesine dair boşluklarının, ihtiyaçlarının ve zararlarının tanınması.


7. İslam fıkhı ve hukukunun ilkeleri, kaynakları, alanları, hedefleri, tarihi ve çıkarsama yöntemlerinin açıklanması ve düzeltilmesi.
8. İlmi cevaplar verilmesi doğrultusunda İslam fıkhı ve hukukunun mezkûr alanlarda karşı karşıya kaldığı sorunlar ve soruların tanınması.
9. Çıkarsama (istinbat) alanındaki ihtiyaçları fıkıh felsefesine taşımak ve bunları fıkıh felsefesi konularına dönüştürmek.
10. Fıkıh felsefesinin incelik isteyen becerilerini sadece ilmi yönü olan konulardan uygulama bahislerine yönlendirme.
11. Mahiyet çerçevesinde fıkıh felsefesinin nitelik ve niceliğinin geliştirilmesi ve çıkarsama yapılan yeni konularda ihtiyaçlara cevap verilmesi.
12. Fıkıh felsefesi ve hukukunda teori üretme yaygınlığı yönünde ilmi gerekli alt yapıların oluşturulması.

Görevler
Hatırlatılan hedeflerin araştırılması doğrultusunda bu grup aşağıda bildirilen görevleri üstlenir:
1. Aşağıda belirtilen alanlarda araştırma projelerinin mütalaa ve icrası:
•    Tarih, Felsefe ve İslam Fıkhı ve Hukukunun ilkelerini;

•    Fıkıh ve Hukuk Felsefesinin yeni konuları ve özellikle İslam Cumhuriyeti sisteminin ihtiyaç duyduğu konular;
•    Özellikle İslam Cumhuriyeti sisteminde ihtiyaç konusu olup yeniden gözden geçirmeye ihtiyaç duyulması sebebiyle fıkıh ve hukuk felsefesinin eski konuları;
•    İslam hukuk sistemi ve bu sistemin diğer hukuk sistemleriyle karşılaştırılması;
•    Fıkhi ve hukuki işlevsel ve uygulanabilir örnek ve görüşler;

2. Ahkâm Felsefesiyle ilgili şüphelerin tanınması ve muhatapların zihinlerinin ikna edilmesi yönünde akli analizlerin sunulması;
3. İslam Cumhuriyeti sisteminin fıkıh ve hukuk felsefesi boşluklarının, ihtiyaçlarının ve sorunlarının tanınması;
4. Bilgi ulaştırma mecmuasının hazırlanması (kaynak tanısı, kamus, mu’cem ve …)
5. Eğitim atölyelerinin oluşturulması yoluyla enstitü araştırmacılarının ilmi gelişimlerinin arttırılması, ilmi söyleşi ve oturumların düzenlenmesi, araştırma fırsatları ve… alanlarının alt yapısının hazırlanması;
6. Güçlü görüş sahipleri ve araştırmacıları tanıma, cezp etme ve gelişim alt yapılarının oluşturulması yönüyle ilim havzası fıkıh ve hukuk felsefesi araştırmacılarının ilmi seviyesini geliştirme;
7. İslam fıkhı ve felsefesi sahasında İslam toplumu ve sisteminin yeni soru ve sorunları alanında ilim havzalarının bilgilendirilmesi;
8. Grup ve enstitü hedeflerinin gerçekleştirilmesi amacıyla ilmi araştırma merkezleri, kurumlar, kuruluşlar ve müesseselerle irtibat kurulması ve ortak işbirliği yapılması;

9. Ortak projelerin uygulanması ve işlerin tekrarlanmasının önünün alınması hedefiyle enstitünün çatısı altındaki diğer enstitüler ve organlarla etkin ve yapıcı irtibatın sağlanması.

Araştırma Alanı
Fıkıh ve Hukuk Felsefe gurubu aşağıdaki konular çerçevesinde araştırma yapar:
1. Fıkıh Felsefesi yönü olan toplum düzeyinde sorun yaratacak meseleler ve özellikle İslam Fıkhı ve Hukuku Felsefe Grubunun alanında dini hükümetin temel alt yapısını oluşturan konuların tamamında mütalaa ve araştırma yapma.
2. Fıkıhla irtibatlı ilimlerin (Kelam, Hukuk, Ahlak ve …) etkili oluşları fıkhi araştırmaya ihtiyacı olması yönüyle bu ilimlerin meselelerinin açıklanması, reddedilmesi ve ispat edilmesi, bu grubun alanı içinde yer alır.
3. Bir taraftan bazı hükümlerin felsefe bahsini doğurması ve diğer taraftan hali hazırdaki koşullarda enstitüde ahkâm felsefesi konularında bağımsız bir grubun olmayışı dikkate alınarak geçici surette mezkur meseleler bu grubun araştırma alanı içinde karar kılar.
4. İlim Felsefesi konusunda bağımsız surette araştırma yapılması bu grubun alanında değildir, ne var ki ilim felsefesinin temel eksenleri hakkında zengin bilgi elde etmek ve İslam Fıkhı ve Hukukuyla intibak sağmak amacıyla araştırma, müşavere ve ilmi toplantının düzenlenmesi, bu grubun sahasında yer alır.