Giriş
Fıkıh ve Hukuk Enstitüsü 1976 yılında kuruldu. Bu enstitünün araştırma alanı İslam fıkhı ve hukuku maarifi ve buna bağlı ilimlere hastır.
Bu enstitünün eserleri son derece çeşitli olup fıkıh ve hukuk alanıyla sınırlı değildir. Ne var ki toplumun ihtiyacı, özel bir konuda araştırmanın olmayışı ve… gibi ölçülerin dikkate alınmasıyla araştırma önceliklerini tanımlayıp onaylar ki bu mütalaa ve araştırmaların tamamının asli belirleyiciliği “Yenilikçilik” unsurudur.
 
Bu enstitünün en önemli yeniliklerinden birisi fıkıh felsefisinin açıklanması ve fıkıh ilmine yönelik araştırmaları kurumsallaştırması doğrultusundaki çaba ve gayretidir. Bu enstitü ilmi yaşamı boyunca Şia fıkhı mirası ve ilim havzasının seçkin âlimlerinden faydalanarak yeni değişimlere yönelimle bu mirası yeniden gözden geçirmenin zımnında mümkün olduğu ölçüde Şia fıkhının teyit edilmesi doğrultusunda çaba sarf eder. 

Hedefler
Bu enstitünün en önemli hedefleri şunlardan ibarettir:
Fıkıh ilmini çeşitli ferdi ve toplumsal alanlarda güçlendirip geliştirmesi amacıyla teorik ilke ve çerçevesini açıklayıp tashih etmek.

İslam hukukunu açıklamak ve diğer hukuki sistemlere üstünlüğünü ortaya koymak.

Muasır insan ve toplumun temel ihtiyaç ve sorularının cevaplandırılması doğrultusunda fıkhi olgun ve uzman örnekleri sunmak.

Fıkhi ve hukuki öğretilerden akli ve mantıki analizler sunmak.

İran İslam Cumhuriyeti düzeninin fıkhi ve hukuki ilke ve meselelerini açıklamak ve bu düzenin ihtiyaçlarına cevap vermek.

İslam Cumhuriyeti düzeninin fıkhi ve hukuki boşluklarını, ihtiyaçlarını ve sorunlarını tanıtmak.
İslam Cumhuriyetinin yargı, yasama ve yürütme organlarının fıkhı ve hukuki patolojisi

İslami fıkıh ve hukukun temelleri, kaynakları, alanı, hedefleri, tarihi ve çıkarsama yöntemlerinin açıklanması ve tashih edilmesi.

İslami fıkıh ve hukukun karşı karşıya olduğu hatırlatılan alanlarda sorun ve sorularının tanıtılması ve bunlara ilmi cevap verilmesi yönünde çaba sarf edilmesi.

Çıkarsama (İstinbat)  alanında ihtiyaçların usul ilmine taşınması ve bunların konularının usul kalıbına dönüştürülmesi

Usulü incelik gerektiren becerilerin sırfen ilmi konulardan işlevsel konulara yönlendirilmesi

Yeni meseleleri çıkarsama ihtiyacına cevap vermek hedefiyle mahiyet çerçevesi ve bu çerçevenin araçsal rolünde usul ilminin nitelik ve niceliksel gelişimi

Usul ilminin çıkarsamaya nispetle gözetimsiz ve faydasız bir ilme dönüşmesinin önünü alma

Usul ve fıkıhta teori üretmenin yaygınlaşması doğrultusunda gerekli ilmi alt yapıların oluşturulması

Fıkıh ve hukuk uygulamalı konuların takviyesi çerçevesinde fıkıh kuralları ilmi kapasitelerinin üretgenleştirilmesi

Görevler
Hatırlatılan hedeflerin gerçekleşmesi yönünde bu enstitü aşağıdaki görenleri üstlenir:
1. Şu alanlarda araştırısal projelerin mütalaa, araştırma ve uygulaması:
a) Tarih, felsefe ve İslam fıkı ve hukuku ilkelerinin araştırısal alt yapısının hazırlanması;
b) Özellikle İslam Cumhuriyeti nizamının ihtiyaç duyduğu konularda fıkhi ve fıkhi-hukuki yeni konuların araştırısal alt yapısının hazırlanması;
c) Özellikle İslam Cumhuriyetinin ihtiyaç duyduğu konular başta olmak üzere yeniden gözden geçirilmesine ihtiyaç duyulması sebebiyle eski fıkhi konuların araştırma alt yapısının hazırlanması;
d) Usul, rical, hadis ve… gibi fıkha bağlı ilimlerin araştırılması;
e) Fıkıh ilminin geliştirilmesiyle uygun fıkıh kurallarının araştırılması;
f) İslam hukuk sistemi ve bu sistemin hukuki diğer sistemlerle karşılaştırılması;
g) Fıkhi ve hukuki işlevsel örnek ve görüşlerin araştırılması;
h) Ahkâm felsefesiyle alakalı şüphelerin tanınması ve muhatapların zihinlerinin kani edilmesi doğrultusunda akli analizlerin sunulması;
2. İslam Cumhuriyetinin fıkhi ve hukuki boşlukları, ihtiyaçları ve sorunlarının tanıtılması;
3. İslam Cumhuriyetinin yargı, yasama ve icra organlarının fıkhi-hukuki patolojik tanısı;
4. Araştırma programları ve faaliyetlerinin uygulanması yönünde uzman grupların oluşturulması;
5. Bilgilendirme ve ulaştırma mecmuasının hazırlanması (kaynak tanıma, lügat, sözlük ve …);
6. Eğitim atölyeleri oluşturmak, ilmi söyleşi ve oturumlar düzenlemek, mütalaa fırsatları tanımak ve… yoluyla ilmin geliştirilmesi ve enstitü araştırmacılarının kapasitelerinin yükseltilmesi alt yapılarının hazırlanması;
7. Görüş sahibi güçlü araştırmacıların tanıtılması, cezp edilmesi ve onlardan faydalanılması ve keza ilim havzası araştırmacı fakihlerin gelişim alt yapıları ve ilmi seviyelerinin yükseltilmesi doğrultusunda onlara yardım edilmesi;
8. İslam fıkhı ve hukuku alanında İslami toplum ve sistemin yeni sorun ve soruları sahasında ilim havzalarının bilgilendirilmesi;
9. Enstitünün hedeflerinin gerçekleşmesi amacıyla kuruluş, kurum, müessese ve ilmi araştırma ve uygulama merkezleriyle irtibat kurulması ve ortak işbirliği yapılması;
10. Ortak projelerin uygulanması ve tekrar içerikli çalışmaların önünün alınması hedefiyle diğer enstitüler ve enstitü çatısı altındaki birimlerle etkin ve yapıcı irtibatın kurulması.

Araştırma Grupları
Fıkıh Felsefesi ve İslam Hukuku Grubu
Fıkıh İlmine Bağlı (Fıkıh Usulü, Fıkıh Kuralları, Rical ve Hadis) İlimler Grubu
Fıkhi ve Hukuki Konular Grubu