به گزارش روابط عمومی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، حجت‌الاسلام والمسلمین محمدتقی اسلامی، عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، اول بهمن ماه در نشست علمی «تهدید اخلاقی خانواده» که از سوی پژوهشکده زن و خانواده حوزه علمیه خواهران برگزار شد، با بیان اینکه دغدغه خانواده مختص به ما نیست و همه دنیا با این مقوله درگیر هستند، گفت: محققانی پیش آمده و گفتند ما با تحقیقات کاربردی می‌توانیم تهدیدات را به فرصت تبدیل کنیم و حکومت‌ها با وجود جهانی‌شدن می‌توانند به طرقی از جمله سانسور و ... جلوی آن را بگیرند.
اسلامی با بیان اینکه فرض کنید جهانی‌شدن محقق شده است که البته برخی آن را قبول ندارند، اظهار کرد: قرارگرفتن فرهنگ‌های متعارض و متنوع در کنار همدیگر خودش به خودی خود تهدیدکننده است به خصوص تهدیدکننده خانواده.
وی با بیان اینکه مبدع پروژه اخلاق جهانی، هانس کونگ است که کشیش هم بوده است، اظهار کرد: او آموزه‌های خشن در کتاب مقدس را که مبنای کلیسای کاتولیک بود، زیر سؤال برد که منجر به طرد او از کلیسا و خلع لباس شد. ایشان اعلامیه و یا بیانیه داد که ما با ارزش‌های مشترک همه ادیان و عقل مشترک بشر می‌توانیم بر یکسری اصول اخلاقی تأکید و اخلاق منطقه‌ای و خاص را براین اساس بازتعریف کنیم.
عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی با بیان اینکه او احترام به حیات و پرهیز از خشونت، همبستگی و نظام عادلانه به خصوص در اقتصاد، تساهل و تسامح و زندگی صادقانه و شفاف را مورد تأکید قرار داد، گفت: بحث برابری و مشارکت‌طلبی زنان و مردان در کنار یکدیگر هم از دیگر موارد مورد تأکید او بود که با چالش‌های زیادی مواجه شد. او معتقد است که بر سر این موارد می‌توان توافق کرد ولی تجربه بشر نشان می‌دهد بر سر تک تک این موارد اختلافات لاینحلی وجود دارد.
امکان نسخه واحد اخلاقی برای جهان نیست
وی اضافه کرد: برخی گفته‌اند این ایده از ذهن ایده‌آل‌گرا تراوش شده است زیرا به راحتی نمی‌توان برای همه فرهنگ‌های بشری نسخه بنویسیم لذا نوعی بدبینی برای پروژه اخلاق جهانی شکل گرفت زیرا ما نمی‌توانیم از شهروندی جهانی سخن بگوییم در حالی که سیاست‌های جهانی از سوی سیاستمداران نوشته می‌شود؛ البته برخی تأکید دارند که می‌توان شهروندی جهانی ایجاد کرد ولی از آن سو خودشان شهروندی سیاسی را مقدم بر شهروندی اخلاقی تعریف می‌کنند و خود این هم از موارد و عوامل بدبینی است.
استاد دانشگاه باقرالعلوم(ع) با طرح این سؤال که چرا خانواده‌ها باید به میدان بیایند در حالی که هنوز در سطح جوامع هم توافقی وجود ندارد، اظهار کرد: ضمن اینکه مگر خانواده‌ها تا چه سنی می‌توانند بر روی فرزندانشان تأثیرگذاری اخلاقی داشته باشند که شما بر نقش آنان تأکید می‌کنید. غیر از این، خانواده حریم خصوصی افراد است و خانواده‌ها عمدتاً درگیر نیازهای اولیه زندگی خود و چالش بقا و بخور و نمیر هستند.
پروژه اخلاق جهانی؛ ابزاری برای تسلط بر دیگران
وی با بیان اینکه مشکل مهم‌تر هم هماهنگی میان مدارس و خانواده‌ها است، افزود: ایجاد این هماهنگی خودش از مقولات مهم است، ضمن اینکه پروژه اخلاق جهانی قصد دارد ابزاری در دست قدرت‌های مسلط جهانی بر فشار با سایرین باشد و نظم نوین اخلاقی را بر مردم جهان دیکته کند و این هشدار بزرگی است که یک کشور پیشرفته اقتصادی و صنعتی حق امر و نهی اخلاقی به دیگران داشته باشد.
اسلامی بیان کرد: تعداد قابل توجهی از نویسندگان که بنده ۱۵ نفر را فهرست کرده‌ام، معتقدند اخلاق جهانی به عنوان یک هنجار و توصیه نباید نگاه کرد بلکه باید به عنوان یک حقیقتی نگاه کرد که در حال رخ دادن است و دیر یا زود رخ خواهد داد لذا خانواده‌ها باید آگاهی لازم را داشته باشند تا بتوانند کارکرد خود را در این شرایط حفظ کنند که به این خانواده‌ها، کارکردی گفته می‌شود؛ البته یکسری خانواده‌هایی هم وجود دارند که بین آنان خشونت و غفلت نسبت به فرزندان و همسران، کودکان کار، تجاوز و تعدی نسبت به یکدیگر وجود دارد که نمی‌تواند آینده را برای خود ترسیم کند.
عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی با بیان اینکه راپاپورت در یکی از آثارش به نام «خانواده‌ها، فرزندان و مطالبه اخلاق جهانی» معتقد است که ۵ نوع مواجهه در لفافه یک پارادوکس کلی وجود دارد، اضافه کرد: اگر خانواده‌ها بخواهند ارزش‌های جهانی را به فرزندان بیاموزند، ممکن است ارزش‌های محلی دچار چالش شود و اگر بخواهند به ارزش‌های منطقه‌ای و ملی خود پایبند باشند، در چنبره مطالبات نسل‌های تازه قرار خواهند گرفت زیرا این نسل جدید مطالبه جدی برای پذیرش ارزش‌های جهانی دارد.
وی افزود: مثلاً در دوره‌ای توجه به حقوق زنان نامطلوب بود ولی امروز جزء ضروریات است و زنان از حاشیه بیرون آمده‌اند و برای خود حقوقی قائل هستند و ما باید بتوانیم بین این دو دسته ارزش‌های جهانی و خانوادگی و محلی تطابق ایجاد کنیم، برخلاف روشی که بین این دو تقابل در نظر می‌گیرد که ناممکن است.
توجه به سلامت جسمی و روانی و کم توجهی به سلامت روحی
وی با بیان اینکه مثلث سلامت سازمان جهانی بر روی سلامت جسم، روان و اجتماعی رفته است، افزود: اگر اینها نگاه دینی داشتند، محور سوم را سلامت روحی بیان می‌کردند ولی بیان نشده است البته کسانی که نگاه دینی دارند، سلامت معنوی را در ذیل سلامت اجتماعی طرح می‌کنند؛ ما حتی اگر این مثلث را به رسمیت بشناسیم، باید توضیح دهیم که نپرداختن به این مثلث چه پیامدهای منفی دارد.
وی افزود: بنده در دانشگاه شیکاگو و در جمع برخی از شیعیان سخنرانی داشتم و از بنده پرسیدند که چرا در بین خانواده‌های شیعه اینقدر سختگیری نسبت به رعایت حریم محرم و نامحرم وجود دارد و اجازه نمی‌دهند ما با دختران مثلاً فوتبال بازی کنیم با اینکه در بازی ذهنیت ما عدم گل خوردن است نه نگاه تلذذ جنسی. بنده تأملی کردم و از در سلامت معنوی و روانی وارد این مقوله شدم و گفتم آیا انسان ارتباط با خدا را لازم دارد یا خیر؟ اگر لازم دارد این نوع روابط آزاد باعث می‌شود خدا در زندگی انسان کمرنگ شود در حالی که انسان به ارتباط با خدا و سلامت روحی و معنوی نیازمند است.
این پژوهشگر اخلاق اسلامی افزود: بنده وقتی از این ادبیات وارد تعامل با آنان شدم، احساس کردم تا حدودی پذیرفتند و به تأمل افتادند بنابراین باید ذهنیت بشر امروزی را به خوبی درک کنیم چون اگر ما بخواهیم از در فقه و لزوم رعایت حریم شرعی صرف وارد شویم، آن را نخواهند پذیرفت.
اسلامی با بیان اینکه خانواده محلی تاکید زیادی بر روی محیط باثبات دارند، ادامه داد: این در حالی است که دنیا جدید می‌گوید تحولات زیادی در راه است و ممکن است فرزند ما از ما جدا شود و به منطقه جفرافیایی دیگری برودو یا ناهم بالینی بین زن و شوهر رخ ددهد و زن و مرد در دو منزل جدا زندگی کنند یا ممکن است آسیب‌پذیری شغلی رخ دهد و فرد شغل خود را از دست بدهد یا زندگی ممکن است در بین فرهنگ‌های متعارض برای فرزندان رخ دهد و اطمینانی به حمایت اجتماعی محیط‌‌‌های نزدیک وجود نداشته باشد.