جلو رفتارهاي نابهنجار كودكان را بايد گرفت و آنان را به اعمال عبادي ترغيب كرد؛‌ اما براي اين كار، استفاده از اهرم فشار و زور كار ساز نيست. بت را بايد شكست؛ اما بت شكستن راه دارد. حضرت ابراهيم (ع) بت‌ها را شكست؛ ولي براي پذيريش بت پرستان تبر را به گردن بت بزرگ آويخت تا بتواد رفتار خود را توجيه و بت پرستان را قانع كند.

استفاده از زور، سبب طغيان كودك مي‌شود.

رسول خدا فرمود:

كودكانتان را تحت فشار قرار ندهيد و آنان را به طغيان وا ندارد.

در موارد بسياري، مشكلات جدي را با تذكر آرام و برخورد خوب مي‌توان از بين برد.

به اعتقاد باكستن (Budsten) از انديشه وران غربي، چيزيي را كه مي‌شود با قاشق تراشيد. با چاقو نمي‌تراشند.

هيچ‌گاه فندق را با پتك نمي‌شكنند. در صورتي كه فرزند شما مرتكب گناه شد، بايد از ساز و كارهاي باز دارنده، يعني محروميت، قهر، شيوة بده و بستان و تهديد (ر.ك: ص 97) استفاده كنيد و اگر مؤثر نيفتاد، تنبيه بدني در حدي كه «ديه» واجب نشود و فرزند تأديب شود، جايز است.

براي انجام عبادت‌، در هيچ صورتي از زور و اهرم فشار استفاده نمي‌كنيم؛ زيرا مسائل عبادي زور بردار نيست و عبادت بايد عاشقانه انجام شود. رسول خدا (ص) فرمود:

افْضل النّاس مَنْ عَشَقَ الْعِبادَة... و اَحَبَّها بِقَلْبِه.

برترين مردم كسي است كه به عبادت عشق بورزد و آن را از صميم قلب دوست بدارد.

استفاده از اهرم فشار و زور‌، شيريني عبادت را در كام كودكان تلخ مي‌كند.(1)

چند نكته براي پدر و مادر ها :

1-تعليم تربيت مسائل ديني به بچه ها و آشنا كردن آنان به عبادت بايد همراه با محبت و احترام باشد تا در جانشان تأثير نيكو برجاي بگذارد.

2- در امور ديني و عبادتها بايد توان و طاقت كودكان و نوجوانان را در نظر گرفت و هرگز نبايد بيش از ظرفيتشان چيزي را بر آنان تحميل كرد. زياده روي و سختگيري بيجا آثار بسيار بدي در روحيةلطيف آنان باقي مي گذارد و سبب مي شود كه نسبت به اصل دين و عبادت بي زار و بدبين شوند.

3- هنگامي كه نوجوانان به سن تكليف شرعي رسيدند بايد واجبات را انجام دهند اما دربارة مستحبات نبايد تحميل و فشاري بر آنان وارد گردد بلمه با محبت و ملايمت بايد زمينة انجام مستحبات را در آنان تقويت كرد.

4- تشويق و جايزه نقش بسزائي در تعليم مسائل ديني و انجام عبادتها دارد و تأثير و خاطة نيكويي در روان نونهالان به جاي مي گذارد.(2)

پي نوشت ...............................................

1-نسيم مهر  نوشته حسين دهنوي

2- هشدارهاي تربيتي نوشته علي اكبرمظاهري