تربيت بخش مهمي از زندگي و مرحله پس از تشكيل خانواده است و عنصر ضروري و انكاك ناپذير آن مي باشد. بنابراين هماهنگي در تربيت تا حد زيادي به هماهنگي در تشكيل خانواده و شروع اين مرحله از زندگي بستگي دارد. يكي از آرمانهاي اصلي ازدواج، همكاري و هماهنگي در انسان براي بهتر ساختن بناي زندگي و تامين رفاه و سعادت اعضاي خانواده مي باشد. درك اين مفهوم عميق، منجر به زندگي بالنده‌اي خواهد شد.

براي درك ميزان هماهنگي در خانواده، بايد نگاهي گذرا و اجمالي به شخصيت زن و مرد داشته باشيم. در حقيقت با دو انسان متفاوت مواجه هستيم كه از نظر شخصيت، سليقه، بينش و فرهنگ، تفاوتهاي قابل ملاحظه اي با يكديگر دارند ولي با اين وجود به مرور زمان شناخت بيشتري نسبت به هم پيدا مي كنند و به روحيات هم آشنايي عميقتري مي يابند و اين روند، در ادامه به همگرايي و تفاهم منجر مي شود.

منظور از هماهنگي، ايجاد اين وضعيت، در تمامي جنبه ها و جزئيات زندگي نيست بكله در اصول بايد به تفاهم و هماهنگي دست يافت هماهنگي در تربيت را به گونه دقيقتر مي توان مشتمل بر موارد زير تلقي نمود:

1- هماهنگي در هدفها و آرمانهاي تربيت فرزند. به اين مفهوم كه براي آينده فرزندان خود، هدفهاي مشترك در نظر گيرند.

2- شناختن هر چه بهتر و بيشتر هدفها و يكي كردن آنها، به عنوان مثال آيا منظور هر يك از پدر و مادر از تربيت بچه خود ساخته، كودك خلاق و نوجوانداراي اعتماد به نفس دقيقاً يكي است؟ يا تفاوتهايي در تعريف و تحديد هدف تربيتي وجود دارد؟

3- هماهنگي در اتخاذ روشهايي كه پدر و مادر را به اين هدفها مي رساند. براي نمونه براي اينكه فرزند خانواده، فردي با كفايت تربيت شود، چه روشهايي وجود دارد؟ آيا روشهاي پدر و مادر در تحقق اين امر مهم، يكي است؟

4- هماهنگي در نگرش معقول نسبت به زندگي داشتن، زمينه موثري براي هماهنگي در تربيت فرزند است. اگر پدر، زندگي را سراسر رنگ و محنت مي بيند و مادر زندگي را واقعبينانه و برخوردار از خوبيها و بديها مي نگرد ضروري است كه اين دو گانگي در نگرش به زندگي، به نوعي وحدت و هماهنگي در نگرش منجر شود.

5- هماهنگ كردن انتظارات پدر و مادر از فرزندان با توانائيهاي آنان. چگونه انتظاراتي از فرزندان را در سر مي پرورانيم؟ آيا پدر و مادر انتظارات متفاوتي از فرزندان خود دارند و پيامدهاي آنها را پذيرفته اند يا اينكه انتظاراتشان از فرزندان، يكدست و يكپارچه بيان مي‌شود؟

6- هماهنگي در نگرش به كودك. پدري كه ولادت كودك را حادثه اي بدفرجام و غافلگير كننده و منفي تلقي مي كند چگونه با مادري كه ولادت همان فرزند را نشانه مطمئني از سعادت و دلبستگيهاي عاطفي مثبت مي داند به هماهنگي دست مي يابد؟ چنانچه پدر و مادر، كودك را با نگرش متفاوتي در نظر مي گيرند. به طور مسلم در برخورد تربيتي با كودك هماهنگي لازم را احراز نخواهند نمود.

يادآوري نكات زير مي تواند، اين بخش را تكميل نمايد:

نكته نخست، هماهنگي در يك زندگي متعادل و بالنده، روندي رو به رشد دارد و هر چه سالهاي بيشتر از زندگي را پشت سر مي گذاريم، هماهنگي عميقتر و با دوام تر مي شود.

نكته دوم، اينكه كودك را به همان اندازه كه متعلق به خود مي دانيم و براي خود در مورد او حقي قائل هستيم، به همان اندازه او را به همسرمان متعلق دانسته و براي او هم حقيق متناسب ومتعادل قايل شويم.

نكته سوم، هماهنگي در تقسيم وظايف و نقشهاي تربيتي ايجاب مي نمايدكه ايفاي نقش يكي از همسران، مانع بيداري حس مسئوليت ديگري نگردد و نقش فعال را هردو برعهده گيرند. (1)