در جواب سؤال فوق بايد گفت هم از نظر عقلي و هم با نظر در آيات و روايات اين مطلب به دست مي آيد كه هم اميد ديدار عزيزان هست و هم نسبت هاي كه در اين دنيا بوده بر قرار است لكن شرطي دارد كه در آخر اشاره مي كنيم.

از نظر عقلي با توجه به اينكه انسان داراي دو بعد است جسم و روح و انسانيت انسان به روح اوست نه به جسمش و روح يك امر جاويدان و خالد است و همين روح است كه از دنيا به آخرت منتقل مي شود. (كه اين مطلب در كتابهاي اصول عقايد با دلايلي عقلي و آيات و روايات ثابت شده كه مي توانيد در اين زمنيه به كتابهاي حيات پس از مرگ علامه طباطبائي معارف قرآن استاد مصباح و كتابهاي ديگر مراجعه فرمائيد.)

 مي توان گفت چون ارواح در آخرت همان روح هاي دنيائي است پس همان نسبت ها بر قرار است. اما آيات و روايات در سوره عبس آيه 34 و 35 مي فرمايد: «يوم يفر المرء من اخيه و امه و ابيه و صاحبته و بنيه» يعني روزي كه انسان (بخاطر هول و وحشت محشر و يا بخاطر حقوقي كه نزديكان ممكن است بر گردن او داشته باشند) از برادر و مادر و پدر و دوست و فرزندانش فرار مي كند. كه آيه شريفه دلالت دارد كه اين نسبت ها بر قرار است گرچه از آنها فرار مي كند كه در اينكه چرا از آنها فرار مي كند مفسرين3 علت ذكر كرده اند، هول و وحشت قيامت، از اقوام به خاطر بي تقوائي فرار مي كند مبادا به  سرنوشت آنها دچار شود و يا اينكه مبادا آنها حقوقي به گردنش داشته باشند.(تفسير نمونه، ج26 ص157 و 158)در هر صورت ظاهر آيه اين است كه اين خويشاوندي ها بر قرار است و امكان ديدن هم هست اما روايات متعددي ذكر شده كه دلالت دارد كه مؤمنان در برزخ و قيامت يكديگر را مي بينند و مي شناسند كه به چند روايت اشاره مي كنيم.

 علامه طباطبائي در كتاب حيات پس از مرگ از قول شيخ مفيد در كتاب امالي حديثي از امام صادق (عليه السلام) نقل فرموده كه امام صادق فرمود: هنگامي كه خدا روحي را قبض مي كند آن روح را به شكلي همانند آنچه در دنيا داشته به بهشت مي فرستد. اين ارواح در آنجا مي خورند و مي نوشند  و هنگامي كه شخصي بر آنان وارد مي گردد آنها را به همان شكلي كه در دنيا داشته اند مي شناسند. آيت الله دستغيب در كتاب معاد  ص60 در حديث ديگري از امام صادق (عليه السلام) نقل مي كند كه ارواح با صفات اجساد در بستاني از بهشت قرار دارند يكديگر را مي شناسند و از يكديگر سؤال مي كنند هنگامي كه روح تازه اي بر آنها وارد مي شود مي گويند او را رها كنيد زيرا از هول عظيمي به طرف ما مي آيد (يعني از وحشت مرگ) سپس از وي مي پرسند فلان كس چه شد؟ اگر بگويد زنده بود اظهار اميدواري مي كنند (كه نزد آنها بيايد) ولي اگر بگويد از دنيا رفته بود، مي گويند سقوط كرد (اشاره به اينكه به دوزخ رفته است) و روايت هاي ديگري كه در اين زمينه وارد شده است كه علامه طباطبائي مي فرمايد چنين معنائي در اخبار بسيار آمده كه البته همگي در مورد مؤمنين است. (حيات پس از مرگ، ص44)

لكن آنچه مهم است كه علامه هم اشاره فرمودند اين است كه انسان با ايمان از دنيا برود و اينكه ما در اول اشاره كرديم نسبتها بر قرار است و اميد ديدار هست لكن شرطي دارد. شرط همان با ايمان كامل از دنيا رفتن است و اگر خداي نكرده اين شرط نباشد نسبت ها هيچ نفعي نمي رساند. يوم لا ينفع مال و لا بنون(شعرا، آيه 88) و انسان از عزيز ترين خويشاوند خود فرار مي كند. يوم يفر المرء من اخيه(عبس، آيه 34) و اساسا ديگر نسبتي بر قرار نخواهد بود. فاذا نفخ في الصور فلا انساب بينهم يومئذ(مؤمنون، آيه 101) و فقط اعمال نيك انسان به درد مي خورد. يوم ينظر المرء ما قدمت يداهروزي كه انسان مي نگرد به آنچه پيشاپيش فرستاده اند. (نبأ، آيه 40) پس نسبت ها بر قرار است و امكان ديدار هم هست لكن مهم با ايمان كامل از دنيا رفتن است انشاء الله.