مقدمه:
فرهنگ: مجموعه‌ای از نگرش‌ها، ارزش‌ها، هنجارها، رسوم و سنّت‌ها و شعائر و اعمال خاص پذیرفته شده در یک جامعه است.
فرهنگ مهدویت: به مجموعه‌ای از نگرش‌ها و ارزش‌ها و هنجارهای مربوط به اندیشه مهدویت اطلاق میشود. در حقیقت فرهنگ و ارزشهاى اصیل مهدوی تجلّی تام و تمام فرهنگ غنى و پربار اسلام است. احیای این فرهنگ میتواند در تحول و تعالی مادی و معنوی جامعه تأثیرگذار باشد. زیرا فرهنگ مهدویت؛ حرکت آفرین، امید آفرین، تلاش آور و نشاط زا است؛ و یأ‌س، نومیدی، خستگی، وازدگی و پوچگرایی را می‌زداید؛ و راه نجات از بن بست‌ها و مولّد نیروی حرکت به سوی آینده‌ای روشن است.
مهمترین نمود فرهنگ مهدوی در یک جامعه را می‌توان «امید فرج» در آن جامعه دانست. جامعه‌ای که فرهنگ مهدوی را برگزیده است، هرگز دچار یأ‌س و ناامیدی نمی‌شود. نمودهای فرهنگ مهدوی را می‌توان در رفتار جامعه منتظر مشاهده کرد. زیرا منتظر تربیت شده در سایه فرهنگ مهدوی کسی است که به جامعه فاسد زمانه خویش دل نمی‌بندد و اگر انحراف و کژی ببیند اعتراض می‌کند و با پیروی از سیره مولا و امام خویش در صدد اصلاح بر میآید.
بنابراین فرهنگ مهدویت پیامآور بیداری و آگاهی امت اسلامی بوده و میتواند در پیش‌گیری از تهاجم و شبیخون فرهنگی نقش ایفا کند و فعالانه در آماده سازی جامعه انسانی برای تحقق جامعه مهدوی تأثیرگذار باشد. بنابراین در پرتو این فرهنگ جامعه‌ای صالح، پر نشاط، برخوردار از سلامت معنوی، هوشیار و آماده برای ظهور منجی موعود جهانی بهوجود میآید.
عرصه‌های مربوط به فرهنگ مهدویت را می‌توان در دو عرصه فرهنگ عمومی و فرهنگ جامعه علمی دنبال نمود. در زمینه فرهنگ عمومی معیار قضاوت، تلقی‌های جامعه و عموم مردم درباره مهدویت است.
گروه فرهنگ مهدویت یکی از گروههای پژوهشی «پژوهشکده مهدویت و آینده پژوهی» است. این گروه در صدد است با بهرهگیری از مبانی مهدویت به بررسی و تبیین مباحث کاربردی مهدویت بویژه در عصر غیبت بپردازد. مباحث جامعه شناسی و اخلاقی و تربیتی و سیاسی و اجتماعی مهدویت در این گروه بررسی میشود. و در راستای تحقق رسالت پژوهش و تحقیقهای بنیادی، و کاربردی به منظور حضور در هر دو عرصه فرهنگ عمومی و علمی به منظور ترویج فرهنگ مهدوی از یک سو و برطرف نمودن مشکلات و آسیبهای موجود ازسوی دیگر، مجموعه فعالیتهای خود را سامان داده است.
1. اهم وظایف گروه:
1-1. پژوهش و تحقیقهای بنیادی، و کاربردی به منظور حضور در هر دو عرصه فرهنگ عمومی و علمی به منظور ترویج فرهنگ مهدوی.
2-1. تلاش برای شناسایی جریانات انحرافی در حوزه مهدویت.
الف) برای شناسایی و بر طرف نمودن انحرافات ناشی از جریانات انحرافی، تشکیل حلقات علمی و پژوهشی در دستور کار قرار گرفت و در این راستا در تاریخ 3/2/94 نشست علمی با محوریت جریان انحرافی «احمد الحسن» که مدتی است در عراق به راه افتاده و تبلیغاتی نیز در داخل کشورمان نیز دارند. با حضور کارشناسان و اعضای هیأت علمی و محققین در پژوهشکده مهدویت و آیندهپژوهی برگزار گردید. در این نشست مهمترین ادعاها و دلایل «احمد الحسن» مورد نقد و بررسی قرار داده شد. با عنایت به حساسیت مطلب این نشستها بهصورت مستمر ادامه مییابد.
ب) در راستای این رسالت طی تفاهمی که بین پژوهشکده مهدویت و آیندهپژوهی و معاونت محترم فرهنگی دفتر تبلیغات اسلامی منعقد گردید گروه فرهنگ در تدوین دو شماره از مجله مرزبان نامه همکاری نمود.
این مجلّه کاری از معاونت تبلیغ دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم است و رسالت آن بررسی جریانات انحرافی و پاسخ به شبهات و انحرافات فکری معاصر در سطح کشور میباشد. در این راستا با انعقاد تفاهم نامه بین پژوهشکده مهدویت و آینده پژوهی با معاونت محترم فرهنگی دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم، نقد و بررسی جریانات انحرافی مهدوی را بر عهده گرفت و در این زمینه دو شماره 7 و 8 از آن مجله به مباحث مهدوی اختصاص یافت.
3-1. ایجاد ارتباط علمی و پژوهشی با مراکز مهدوی پژوه
4-1. همکاری با مراکز علمی و پژوهشی حوزه و دانشگاه جهت تدوین پایان نامههای مهدوی.
الف). معرفی موضوعات مهدوی.
ب). همکاری در تهیه طرحهای تحقیق.
ج). همکاری در راهنمایی و مشاور پایان نامهها.
2. آثار در دست نشر:
کتاب: کیفیت تعامل امام مهدی با ادیان(یهودیت و مسیحیت) در عصر ظهور
3. پروژه های در دست تحقیق:
1-3. کارکردهای اجتماعی اعتقاد به مهدویت
2-3. شیوه برخورد با مدعیان دروغین با تأکید بر روش برخورد اهل بیت با مدعیان
3-3. نقد ادعاهای احمد الحسن
4. اعضای هیأت علمی:
1. محمود ملکی راد
2. مرتضی عبدی چاری محقق
5. شورای علمی گروه:
برای تشکیل شورای علمی گروه بنا به اقتضای طرحهای پژوهشی از کارشناسان و متخصصین سایر گروههای پژوهشکده و گاه از افراد خارج از پژوهشکده به عنوان مدعوّ نیز استفاده میشود. و در این راستا نیز از نظارت افراد خبره برای نظارت و ارزیابی طرحهای تحقیق با توجه به گرایش و رشته تخصصی افراد استفاده میشود.
در ذیل به برخی از این افراد اشاره میشود:
آقایان:
1. حجت الاسلام و المسلمین آقای دکتر محمد رضا سالاری فر. عضو هیأت علمی پژوهشگاه حوزه و دانشگاه.
2. حجت الاسلام و المسلمین آقای رض اسکندری
3. آقای دکتر علی ملکی عضو هیأت علمی دانشگاه تفرش.
4. حجت الاسلام و المسلمین آقای دکتر عزالدین رضا نژاد. عضو هیأت علمی جامعة المصطفی العالمیة.
5. آقای دکتر جعفر رحمانی. عضو هیأت علمی جامعةالمصطفی العالمیة.
6. مدیر گروه:
محمود ملکی راد
7. دبیر گروه:
علی جهانگیری
8. آدرس:
تلفن داخلی 1173
آدرس ایمیل: m.azarki@yahoo.com