پژوهشگر فلسفه و فضای مجازی:
نیازمند درس فلسفه تکنولوژی در حوزه هستیم
حجت الاسلام هاشمی با اشاره به توسعه روزافزون تکنولوژی در جهان و عدم توجه علوم انسانی به این مسأله تأکید کرد که امروز نیازمند درس فلسفه تکنولوژی در حوزه علمیه هستیم.
نشست علمی «نسبت آینده فضای مجازی با آینده انقلاب اسلامی» از سلسله نشست های علمی همایش ملی «بیانیه گام دوم انقلاب و تمدن نوین اسلامی» عصر امروز در سالن امام مهدی(عج) پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی قم برگزار شد.
حجت الاسلام سید علی هاشمی پژوهشگر فضای مجازی و دانش آموخته فلسفه در این نشست با بیان این که تاریخ بشریت به بخش های مختلفی تقسیم می شود، اظهار داشت: ما یک عصر کشاورزی داشتیم که با اختراع گاو آهن شکل گرفت و زیست جهان انسانی را تغییر داد و بعد از آن وارد دوره عصر صنعتی و عصر اطلاعات شدیم.
وی افزود: در حقیقت ما بعد از دو قرن مبتنی بر نیروی بخار و ذوب آهن با عصر صنعتی مواجهیم که با عصر کشاورزی به شدت متفاوت است و بعد از 70 سال وارد عصر اطلاعات می شویم که دلیل اصلی این مسأله کنتزل بیت و محاسبات سریع و نمایی است.
این پژوهشگر فضای مجازی در ادامه عنوان کرد: کارهایی مبتنی بر شبکه، پردازش، هوش، حواس و محیط ما را وارد عصر جهان مجازی می کند که به شدت با جهان فعلی متفاوت است و اقتضائات خاص خود را دارد و برای ما اتفاقا فرصت هایی دارد همچنانکه شهید آوینی نگاهی این چنینی به این مسأله دارند.
وی با اشاره به مبانی و پیش فرض های بحث خود خاطرنشان کرد: اتخاذ رویکرد تاریخ نگاری عصر محور یکی از مبانی این بحث است تاجایی که حتی در روایات داریم هر زمانی، دارای روحی است که رفتار انسان ها در آن متفاوت می شود و تکثر شریعت ها نیز دال بر همین مسأله است.
حجت الاسلام هاشمی بیان داشت: ابزار یکی از مقومات اصیل تقویم در هر عصر است و انسان و جهان انسانی در هر عصر بازتقویم می شود و در واقع نظام نیازها، نظام ظرفیت ها، نظام توانمندی ها و امکانات، نظام بیم ها و امیدها و نظام غایات و انتخاب های انسانی به گونه ای دیگر قوام پیدا می کند.
وی خاطرنشان کرد: فلسفه تکنولوژی یکی از مسائلی است که اصلا در حوزه علوم انسانی به آن پرداخته نمی شود و این درحالی است که کلیسای کاتولیک به این مسأله پرداخته است، از این رو جا دارد حداقل یک درس تخصصی در حوزه فلسفه تکنولوژی درحوزه علمیه راه بیافتد تا مسائلی از جمله محصولات تراریخته به بحث و بررسی گذاشته شود.
این استاد حوزه علمیه قم با اشاره به این که عصر سایبری نیازمند یک دستگاه متافیزیک جدید است، گفت: فرض کنید شما چیزی به عنوان کلان ایده هوش مصنوعی نداشته اید ولی باید از دو گانه ماهیت و وجود که در حکمت صدرایی نیز به آن پرداخته شده به بحث و بررسی گذاشته شود.
حجت الاسلام هاشمی افزود: ما در آینده در حوزه شبکه، پردازش، هوش، حواس و محیط با تحولات جدی مواجه خواهیم بود؛ سیستم های ارگانیکی و مکانیکی انسان در آینده با هم تلفیق می شوند و با تغییر انسان کل علوم نیز باتعریف خواهد شد.
وی عنوان داشت: ما باید برای ابزار یک هویت مستقل قائل باشیم و مقاله ای در این زمینه نوشته ایم که چطور می شود وجه اخلاق مداری را که برای موجودات انسانی به کار می بریم برای موجوداتی از جمله هوش مصنوعی به کار ببریم از این رو بحث فقه ابزار خود بحثی مبسوط و نیازمند بررسی است.
پژوهشگر فلسفه و علوم عقلی در پایان با بیان این که ما به سمت یک انقلاب دوره تمدنی جدید می رویم، ابراز داشت: ما می توانیم در این بازه 40 ساله یعنی دوره گذار بشر از عصر اطلاعات به عصر فضای مجازی با اتخاذ رویکرد هوشمندانه و آینده نگرانه، جریان انقلاب اسلامی را محور این تحول در سراسر جهان بکنیم
منبع:
اخبار پژوهشکده اخلاق و معنویت
فضای مجازی, اخبار پژوهشکده اخلاق و معنویت, همایش بیانیه گام دوم انقلاب
|