با توجه به اين كه پيوند زناشويي از جمله پيوندهايي است كه يك عمر ادامه دارد، اسلام عنايت فراواني دارد كه انسان با بصيرت كامل، همسر خود را انتخاب كند تا پيوند زناشويي هر چه بيشتر مستحكمتر باشد; از اين رو، پيشوايان دين، اوصافي كه يك همسر خوب و ايدهآل لازم است دارا باشد، تا بتواند كانون خانوادگي را شيرين و لذتبخش نمايد، براي پيروان خود مشخص كردهاند. هم چنين اسلام به انسان اجازه داده است، همسري را كه ميخواهد انتخاب كند، با دقّت او را ببينند، با وي صحبت كند، و تا اندازة ممكن از اخلاق، و روحيات او با خبر گردد تا در آينده، پيمان زناشويي، به خطر نيفتد. رسولخدا(ص)به يكي از ياران خود كه ميخواست با زني ازدواج كند، فرمود: پيشتر به او نگاه كن، كه اين سبب ميشود مودّت، و الفت ميان شما پايدار گردد! در حديث ديگري از امامصادقپرسيده شد: آيا مرد به هنگام تصميم بر ازدواج با زني ميتواند او را به دقت نگاه كند، و به صورت و پشت سر بنگرد، حضرت فرمود: "آري! مانعي ندارد، هنگامي كه مردي بنا دارد با زني ازدواج كند، به او نگاه كند و به صورت و پشت سر او بنگرد." و نيز از امامصادقپرسيده شد: آيا مرد ميتواند به موي زني كه اراده ازدواج با او را دارد و هم چنين به جايگاههاي زينت او نگاه كند، حضرت فرمود: "لا بأس بذلك اذا لم يكن متلذذاً; مانعي ندارد، در صورتيكه با قصد لذّت نگاه ننمايد."( وسائل الشيعه، شيخ حرّ عاملي، ج 20، ص 88، باب 36، مؤسسه آلالبيت.)
لازم به ذكراست اين مرحله، آخرين مرحله گزينش است و زماني مي توان از آن بهره گرفت كه تمام تحقيق هاي لازم انجام گرفته و توافق كامل صورت گرفته به طوري كه اگر بامشاهده وي تصميم قطعي گرفته خواهد شد نه آنكه به بهانه آگاهي از وضعيت ظاهري افراد، چنين اقدامي صورت گيرد و همچنين نگاه بايد با قصد لذت نباشد . ضمنا خانواده ها يعني پدر و مادر يا خواهران و ديگر محارم پسر ها معمولا از سليقه و ذوق فرزندشان آگاهي دارند و مي توان با طرح نقطه نظرات خود براي آنها ، به يك گزينش مورد پسند و علاقه اقدام كرد و سپس براي آخرين اقدام، از اين مرحله نيز بهره جست.
نگاه كردن به صورت و گردن و آن قسمت از بدن مردها كه معمولاً نمىپوشانند اگر به قصد لذت نباشد و يا موجب افتادن و فساد نشود اشكال ندارد. و نگاه كردن مرد هم به صورت و دستهاى زن نامحرم تا مچ اگر از روى شهوت نباشد اشكال ندارد.
و كسى كه ازدواج با زنى را اراده كرده جايز است كه به او نگاه كند، به شرطى كه به قصد لذت بردن نباشد و به شرطى كه احتمال پيدا شدن توافق در ازدواج را بدهد. امّا جايز نيست به بهانه انتخاب همسر به دختران متعددى نگاه كنيم.
نگاه كردن پسري كه به خواستگاري دختري مي رود با چند شرط جايز است:
1- نگاه كردن به قصد لذت نباشد، اگر چه مىداند كه با نگاه كردن قهرا لذت خواهد برد.
2- احتمال توافق بر ازدواج را بدهد، ولى اگر مىداند كه زن خواستگارى را رد مىكند، نگاه جايز نيست.
3- با نگاه كردن، آگاهى و بصيرت او نسبت به محاسن و معايب او زيادتر شود. با وجود شرايط فوق، نگاه كردن به دست و صورت و ساير اعضاى بدن زن جايز است.