اضطراب در اصل جزء ساختار شخصيت انسان است و اگر در حد اعتدال باشد موجب رشد و بالندگي انسان مي شود. اضطراب موجب احساس مسؤوليت، انجام به موقع كارها، عمل به وعده، پيشگيري از خطرات احتمالي و انجام وظايف فردي و اجتماعي است. اگر اضطراب در ساختار شخصيت نهادينه نشده باشد ما هيچ گاه براي درمان به پزشك مراجعه نمي كنيم. يك راننده شب تا صبح پشت فرمان بيدار نخواهد بود و ما كارهايمان را به موقع انجام نمي دهيم و خودمان را براي امتحان آماده نمي كنيم.
اما گاهي اوقات عواملي باعث افزايش اين اضطراب مي شود به گونه اي كه بر عملكرد انسان تأثير منفي مي گذارد و در واقع مزاحم انجام صحيح كار و تكاليف مي گردد و حتي اضطراب و نگراني ممكن است موجب خطر آفريني براي انسان و ديگران شود اين گونه اضطراب ها در واقع اضطراب مرضي است و نياز به درمان دارد. اما سؤال اينجاست كه چه عواملي موجب اين اضطراب مرضي و خطرآفرين و آسيب زا مي شود.
پاسخ به اين سؤال امري است دشوار زيرا عوامل گوناگوني مي تواند موجب اضطراب و نگراني افراد شود و هر كس با توجه به شخصيتي كه دارد و شرايط زماني و مكاني و شغلي و همچنين ميزان آسيب پذيري و قوت و ضعف سيستم ايمني او ممكن است تحت شرايطي دچار اضطراب و نگراني شود در حالي كه ممكن است همين شرايط براي فرد ديگري اضطراب زا نباشد. بنابراين نمي توان عوامل اضطراب را دقيقا مشخص كرد و در تعريف اضطراب نيز آمده است «اضطراب ترسي است مبهم كه عامل آن مشخص نيست» اما به طور كلي مي توان گفت حوادث ناگوار دوران كودكي، حوادث غير منتظره كه در زمان فعلي براي انسان اتفاق مي اتفد، بيماري هاي صعب العلاج، عدم مهارت هاي كافي براي به عهده گرفتن مسؤوليت، عدم مهارت هاي اجتماعي و ارتباطي و به عبارت ديگر كمرويي را مي توان از جمله عوامل روان شناختي اضطراب ناميد و از نظر ديني ضعف اعتقادات و باورهاي ديني يا ضعف ايمان، گناهان كه فرد مرتكب مي شود، انجام ندادن تكاليف شرعي و بالاخره دوري از خداوند و معنويت مي تواند زمينه بروز اضطراب را در فرد به وجود آورد.
راه هاي مقابله با اضطراب: براي مقابله با اضطراب ابتداء بايد ريشه بروز اضطراب را از طريق جلسات روان درماني جستجو كرد و سپس به درمان پرداخت كه بيان آن در اين نوشتار نمي گنجد.
اما از نظر ديني: راه مقابله با اضطراب ها و نگراني ها، تقويت ايمان، اجتناب از گناه، شناخت تكليف و انجام وظايف ديني، ذكر و ياد خدا، تلاوت آيات قرآن، خواندن ادعيه با توجه به معاني آنها، معاشرت با افراد مؤمن و متقي كه از آرامش رواني نسبتا بالايي برخوردارند، شركت در مجالس مذهبي از جمله راه هاي مقابله با اضطراب و نگراني است.
آنچه از نوشتار شما به نظر مي آيد اين است كه شما از يك امري و اتفاقي كه در آينده احتمال مي دهيد اتفاق بيفتد هراس داريد يا ترسي از كاري كه در گذشته انجام داده ايد بنابراين اگر اين هراس نسبت به آينده است سعي كنيد تلاش خود براي رسيدن به هدف انجام دهيد و بقيه ي امور را با توكل بر خداوند متعال پيش ببريد و اين را بدانيد كه هر چه اتفاق بيفتد انشاء الله خير شما در همان است و اگر نسبت به اشتباهي كه در گذشته انجام داده ايد مي ترسيد بايد سعي كنيد كه اگر آن اشتباه قابل جبران است كه آن را جبران كنيد و اگر قابل جبران نيست با توبه به درگاه با عظمت حضرت حق و درخواست از خداوند بخواهيد كه مشكل شما حل شود.
البته آنچه گفته شد بيشتر جنبه كلي دارد و درمان اضطراب يا هر بيماري رواني ديگر نياز به جلسات مشاوره حضوري با مشاور روان شناس دارد تا ابتدا مشكل شناسايي و سپس راه هاي مقابله با آن ارائه شود.