English | العربیة
 
گروه دانش های وابسته به فقه (اصول؛ رجال و حدیث)

 این گروه عهده ‏دار مطالعه و پژوهش در زمینه دانش ‏هایى هم ‏چون اصول، قواعد فقهى، رجال و حدیث است.


1. اهداف

الف) انتقال نیازهاى عرصه استنباط به دانش اصول و تبدیل آن‏ها به موضوعاتى در قالب و صبغه اصولى؛

ب) سوق دادن مهارت‏ هاى موشکافانه اصولى از مباحث صرفاً علمى به مباحث کاربردى؛

ج) توسعه کمى و کیفى دانش اصول در چارچوب ماهیت و نقش ابزارى آن و با هدف پاسخگویى به نیازهاى استنباط مسائل نوپیدا؛

د) جلوگیرى از تبدیل شدن دانش اصول به دانشى غیرناظر و غیرمفید نسبت به استنباط؛

ه) بسترسازى لازم علمى جهت رواج یافتن نظریه ‏پردازى در اصول و فقه؛

و) بارورسازى ظرفیت‏ هاى دانش قواعد فقهى در چارچوب تقویت مباحث تطبیقى فقه و حقوق.


2. قلمرو پژوهشى

الف) بررسى آن دسته از قواعد که به رغم برخوردارى از نقش تعیین کننده در استنباط، حجم اندکى را در بحث‏هاى اصولى به خود اختصاص داده‏اند، مانند سیره، تناسب حکم و موضوع، مباحثى که رابطه کتاب و سنت را تنظیم مى‏کند و... در قلمرو پژوهشى این گروه قرار مى‏گیرد؛

ب) بررسى آن دسته از قواعدى که در عرصه استنباط مورد بهره ‏بردارى قرار گرفته‏اند ولى تا به حال در اصول به بحث گذاشته نشده‏اند، مانند ارتکازات متشرعى و عقلایى و میزان و مقدار دلالت فعل معصوم و... در قلمرو این گروه قرار دارد؛

ج)  آن دسته از مباحث دانش هرمنوتیک و فلسفه زبان تحلیلى که مى‏تواند بر دانش اصول تأثیر داشته باشد در قلمرو پژوهشى این گروه قرار مى‏گیرد.

د)   آن گروه از موضوعات اصولى، رجالى و حدیثى که تبیین آن‏ها در پیش‏برد اهداف پژوهشکده در زمینه فقه و حقوق اسلامى مؤثر است در قلمرو این گروه قرار مى‏گیرد.


وظایف

در جهت تحقق اهداف یاد شده، این گروه وظایف زیر را عهده‏ دار است:

1. مطالعه، تحقیق و اجراى طرح‏ هاى پژوهشى در زمینه ‌های:

الف. تاریخ، فلسفه و مبانى فقه و حقوق اسلامى؛

ب. موضوعات کهن فقهى که به دلایلى نیازمند بازنگرى‏ اند، به ‏ویژه در موضوعات مورد نیاز نظام جمهورى اسلامى؛

ج. علوم وابسته به فقه از قبیل اصول، رجال، حدیث و...

د. قواعد فقهى متناسب با توسعه دانش فقه؛

ه. الگوها و نظریه ‏هاى کارآمد فقهى و حقوقى؛

ح‌.     شناسایى شبهات مربوط به فلسفه احکام و ارائه تحلیل ‏هاى عقلانى جهت اقناع اذهان مخاطبان؛

2. شناسایى خلأها، نیازها، آسیب‌ ها و مشکلات فقهى و حقوقى نظام جمهورى اسلامى؛

3. آسیب ‏شناسى فقهى - حقوقى نهادهاى تقنینى، قضایى و اجرایى نظام جمهورى اسلامى؛

4. ایجاد گروه ‏هاى تخصصى جهت اجراى برنامه ‏ها و فعالیت ‏هاى پژوهشى؛

5. تهیه مجموعه ‏هاى اطلاع ‏رسانى (مأخذشناسى، قاموس، معجم و...)

6. فراهم آوردن زمینه رشد و توسعه دانش و توانایى پژوهشگران پژوهشکده از طریق تشکیل و کارگاه‏ هاى آموزشى، برگزارى نشست‏ ها و گفت ‏وگوهاى علمى، ایجاد فرصت‏ هاى مطالعاتى و...

7. شناسایى، جذب و به کارگیرى پژوهشگران و صاحب‏ نظران توانمند و حمایت از فقه ‏پژوهان حوزه علمیه جهت زمینه‏ سازى رشد و اعتلاى آنان؛

8. اطلاع ‏رسانى به حوزه ‏هاى علمیه در زمینه پرسش ‏ها و چالش ‏هاى نوپیداى جامعه و نظام اسلامى در عرصه فقه و حقوق اسلامى؛

9. ارتباط و همکارى با سازمان‏ ها، نهادها، مؤسسات و مراکز علمى، پژوهشى و اجرایى به منظور پیش‏ برد اهداف پژوهشکده؛

10.  برقرارى ارتباط فعال و سازنده با دیگر پژوهشکده ‏ها و واحدهاى زیرمجموعه پژوهشگاه با هدف اجراى طرح‏ هاى مشترک و جلوگیرى از انجام کارهاى موازى و تکرارى.


کتب منتشر شده: 
 

ردیف

عنوان اثر

پدیدآورنده گان

وضعیت

سال نشر

گروه

ناشر

1

نقش تقیه در استنباط

نعمت الله صفری

پروژه ای

1381

3-گروه فلسفه و دانش های وابسته

بوستان کتاب قم

2

بررسی تطبیقی ماهیت حکم ظاهری (با تکیه بر آرای شهید صدر)

‏رضا اسفندیاری (اسلامی)

هیأت علمی

1382

2-گروه دانش ها

بوستان کتاب قم

3

مبانی و تاریخ تحول اجتهاد

حسین عزیزی

پروژه ای

1384

2-گروه دانش ها

بوستان کتاب قم

4

موسوعة الاجماع فی فقه الامامیه(ج1)

‏احمد مبلغی

هیأت علمی

1384

2-گروه دانش ها

بوستان کتاب قم

5

ائمه و علم اصول

سید احمد میرعمادی

پروژه ای

1384

2-گروه دانش ها

بوستان کتاب قم

6

پیش‏فرض‏های فلسفی در علم اصول‏

سید محمد انتظام

پروژه ای

1384

2-گروه دانش ها

بوستان کتاب قم

7

دانش‏نامه اصولیان شیعه‏(1)

محمدرضا ضمیری

پروژه ای

1384

2-گروه دانش ها

بوستان کتاب قم

8

نظریه حق‏الطاعه

‏رضا اسلامی

هیأت علمی

1385

2-گروه دانش ها

پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی

9

شورا در فتوا

حمید شهریاری

پروژه ای

1385

2-گروه دانش ها

پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی

10

قاعده عدالت در فقه امامیه (مجموعه گفت و گو)

به کوشش: حسنعلی علی اکبریان

هیأت علمی

1386

2-گروه دانش ها

پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی

11

فقه المسائل المستحدثه

السیدعلی عباس الموسوی

پروژه ای

1387

2-گروه دانش ها

پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی

12

اصول فقه حکومتی (مجموعه گفت و گو)

به کوشش: رضا اسفندیاری (اسلامی)

هیأت علمی

1387

2-گروه دانش ها

پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی

13

موسوعة احکام المرتد فی الشریعة الإسلامیة (المجلد الاول)

تالیف: حسین علیان امینی، تکمیل: عبدالرسول هادیان

پروژه ای

1387

4-گروه های قبلی

پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی

14

موسوعة أحکام المرتد فی الشریعة الإسلامیه - المجلد الثانی

تالیف: حسین علیان امینی، تکمیل: عبدالرسول هادیان

پروژه ای

1387

4-گروه های قبلی

پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی

15

موضوع شناسی در فقه (مجموعه گفت و گو)

به کوشش: علیرضا فرحناک

هیأت علمی

1390

2-گروه دانش ها

پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی

16

مأخذشناسی قواعد فقهی

علیرضا فرحناک

هیأت علمی

1393

2-گروه دانش ها

پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی

17

منابع و ادله علم اصول

سیف الله صرامی

هیأت علمی

1393

2-گروه دانش ها

پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی

18

دانشنامه اصولیان شیعه (ج 2)

محمدرضا ضمیری

پروژه ای

1393

2-گروه دانش ها

پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی


مقالات منتشر شده : 

ردیف

عنوان اثر

پدیدآورنده گان

سال نشر

گروه

ناشر

1

جایگاه ادراکات حقیقی و اعتباری در علم اصول فقه نزد علامه طباطبایی

سیف الله صرامی

1385

2-گروه دانش های وابسته

مجله پژوهش و حوزه ش27-28

2

مقایسه قاعده عدالت و قاعده لاضرر

حسنعلی علی اکبریان

1387

2-گروه دانش های وابسته

مجله فقه شماره 56

3

حکم شناسی در اندیشه اصولی امام خمینی

رضا اسفندیاری (اسلامی)

1387

2-گروه دانش های وابسته

مجله فقه شماره 56

4

نظریه عدم انحلال خطابات قانونی

رضا اسفندیاری (اسلامی)

1388

2-گروه دانش های وابسته

مجله فقه شماره 60

5

اثبات ابتدای ماه های قمری به حکم حاکم شرعی

رضا اسفندیاری (اسلامی)

1389

2-گروه دانش های وابسته

مجله فقه شماره 63

6

گزارشی علمی از کنفرانس: اعتبار و جایگاه علم نجوم در تعیین ماه های قمری

رضا اسفندیاری (اسلامی)

1389

2-گروه دانش های وابسته

مجله فقه شماره 63

7

مفهوم شناسی احکام امتنانی

محمدعلی خادمی کوشا

1391

2-گروه دانش های وابسته

مجله فقه شماره 74

8

اسباب تبدل موضوع

علیرضا فرحناک

1391

2-گروه دانش های وابسته

مجله فقه شماره 74

9

نقش امتنانیت دلیل در محدود سازی حکم

محمدعلی خادمی کوشا

1392

2-گروه دانش های وابسته

مجله فقه شماره 75

10

استناد به ادله ظنی در اصول فقه

سیف الله صرامی

1392

2-گروه دانش های وابسته

مجله فقه شماره 75

11

نقد متن حدیث

سیدمحمود مددی رضا اسفندیاری (اسلامی)

1392

2-گروه دانش های وابسته

مجله فقه شماره 77


آثار در دست نشر :
ندارد

پروژه های در دست تحقیق:
1. مجموعه گفتگوهاى نقد متن حدیث/ رضا اسفندیاری(ا اسلامی)
2. فلسفه علم اصول/ صادق لاریجانی
3. مأخذشناسى جامع فقه اسلامی/ محمد نوری
4. نرم افزار ماخذ شناسی جامع فقه اسلامی /فناوری اطلاعات پژوهشگاه
5. مبانى کلامى علم اصول/ سعید ضیائی فر
6. گفتگوهاى نظریه‏پردازى در فقه و اصول/ علی شفیعی
7. قواعد استظهار و کارآیی آن در فقه / رضا اسلامی
8. جایگاه سیره مستحدث در استنباط احکام فقهی / محمد علی خادمی کوشا
9. سلسه نشست‌های اصول فقه و حقوق بشر
10. بازخوانی اصل برائت با تکیه بر امتنانیت آن / محمدعلی خادمی کوشا
11. قاعده وزر / علیرضا فرحناک
12. روش های علم اصول / مهدی هادوی تهرانی
13.
قاعده اذن / علیرضا فرحناک

اعضای هیئت علمی


رضا اسفندیاری (اسلامی)

علیرضا فرحناک

محمدعلی خادمی کوشا


مدیر گروه:


محمد علی خادمی کوشا

 دبیر گروه:

جلال عراقی


آدرس:


پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی – پژوهشکده فقه و حقوق- گروه دانش های وابسته به فقه

تلفن: 371160 داخلی 1370   فکس: 37831728

کلمات کليدي
دانشهای وابسته به فقه, فقه و حقوق
 
امتیاز دهی
 
 


آخرین به روزرسانی:
دوشنبه 11 ارديبهشت 1402 10:47:03

تعداد بازديد اين صفحه: 14845
مطالب مرتبط پربازدیدترین اخبار

آدرس: قم- میدان شهدا- ابتدای خیابان معلم

 پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی
تلفن: 3115- 025

داخلی روابط عمومی پژوهشگاه: 6824 ( فقط امور مربوط به  روابط عمومی)

جهت ارتباط با سایر بخشهای پژوهشگاه، بر روی فایل زیر خط کلیک کنید: 

ایمیل: info@isca.ac.ir

فايلها
تلفنهاي داخلي سايتهاي پژوهشگاه. 96.5.30.pdf 198.547 KB

ایتا
پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی
کلیه حقوق این وب سایت متعلق به پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی (وابسته به دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم) می‌باشد
خانه | بازگشت |
Guest (PortalGuest)

پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامي - دفتر تبليغات اسلامي حوزه علميه قم
مجری سایت : شرکت سیگما