جامعه اسلامی در قرون نخست شاهد ظهور جریان‌های مختلف فکری و سیاسی بود. با نگاهی گذرا به تاریخ اندیشه های کلامی میتوان منشأ اختلافات را در مسائلی همچون امامت، قضا و قدر، جبر و اختیار، ایمان و کفر، صفات الهی و فروعات آن و دیگر مسائل دانست. این پدیده به نحوی در ظهور فرقه‌ها و اختلافات شیعی و نیز تفاوت‌های فکری و روشی اصحاب امامیه دخیل بود. رسالت اصلی اثر حاضر بررسی این مهم است و تلاش شده تا با استناد به منابع اصیل اسلامی و عمدتاً شیعی نگاشته شود و تاریخ تفکر شیعی را در قالب گزارش مواردی از اختلافات اصحاب امامان در عرصه‌های مختلف کلامی و فقهی پیگیری کند.مناسبات فکری و سیاسی اصحاب با امامان شیعه
نویسنده: علی آقا نوری
تهیه: پژوهشکده تاریخ و سیره اهلبیت(ع)
نوبت چاپ: اول، 1398
صفحات: 396
قطع: رقعی، شومیز
قیمت: 650000 ریال
چکیده مناسبات فکری و سیاسی اصحاب امامان شیعه به قلم نویسنده
شیعیان و پیروان اهلبیت در عصر حضور امامان: علی‌رغم توجه خاص به جایگاه امام علی علیه السلام و رهبری سیاسی ـ مذهبی اهلبیت: با برخی اختلافات و تنازعات درونی روبرو بود؛ هرچند این امور در ابتدا عموماً بر محور تعیین مصداق امامت، وظایف و ویژگی‌های امام و بیشتر با رنگ سیاسی رخ نمود، پدیدۀ تفاوت دیدگاه‌های درونی شیعیان در سده¬های نخست درباره شاخصه‌هایی چون نص، وجوب اطاعت، علم، عصمت، غیبت و تعداد امامان در عصر حضور موجب شد آنان دچار انشعابات درونی چون کیسانی، زیدی، اسماعیلی، واقفی، فطحی، قطعی و ظهور پاره‌ای از جریان‌های انحرافی نظیر غلات شوند. مهم¬تر از آن وجود اختلافات و تفاوت‌ها در باورها و عملکرد سیاسی، فقهی و کلامی در میان اصحاب خاص ائمه و نیز برداشت‌ها و خط‌مشی اختلافی آنان با امامان بود که به¬روشنی و وفور میتوان آن را در منابع مختلف تاریخی و حدیثی و رجالی مشاهده کرد. درباره اختلافات اخیر این پرسش‌ها مطرح است که مگر این دسته اصحاب، سخن امام را حجت شرعی نمی‌دانستند و آن بزرگان را امام مفترض‌الطاعه مرجع فهم شریعت تلقی نمی‌کردند؟ چرا با وجود اعتقاد آنها به امامت منصوص اهلبیت گاهی به باور متفاوتی می‌رسیدند؟ چرا در تشخیص مصداق واقعی امام دچار تردید و خطا می‌شدند؟ خلاصه اینکه مگر آنان در حضور امام یا در ارتباط با ائمه نبودند و به نص اعتقادی نداشتند؟ اگر پاسخ مثبت است، اختلاف دیدگاه آنها با یکدیگر و با امامان چگونه قابل توجیه است؟ به¬علاوه اختلاف آنها با یکدیگر و با امامان در چه اموری بود و امامان شیعه با چنین پدیده‌ای چگونه برخورد می‌کردند؟ رسالت اصلی اثر حاضر پاسخی در حد توان نویسنده به این پرسش‌هاست و تلاش شده است با استناد به منابع اصیل اسلامی و عمدتاً شیعی مباحث این اثر را سامان¬دهی کند و تا حدودی گوشه‌ای از تاریخ تفکر شیعی را در قالب گزارش مواردی از اختلافات اصحاب امامان در عرصه‌های مختلف کلامی و فقهی پیگیری کند؛ همچنین نگاه‌های متفاوت آنان را با امامان و انتظارات و اختلاف سیاسی و اجتماعی آنان را از امامت و امام و همچنین روابط فکری متقابل هریک از اصحاب و جریان‌های مختلف امامیه را با یکدیگر و درمجموع علایق متقابل فکری و سیاسی اصحاب و نیز امامان را با عنوان مناسبات فکری و سیاسی بازگو کند.
منبع: اداره نشر پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی
كلمات كليدي :
علی آقا نوری , آثار علمی پژوهشکده تاریخ و سیره اهل بیت علیهم السلام
تاریخ خبر: 1399/2/23 سهشنبهتعداد بازدید کل: 451 تعداد بازدید امروز: 1