به گزارش روابط عمومی دفتر تبلیغات اسلامی خراسان رضوی، حجت الاسلام میرزائی نیا در کارگاه «روش شناسی پاسخگویی به شبهات دینی» که در سالن همایش های دفتر تبلیغات اسلامی خراسان رضوی برگزار شد، حق محوری، عقل مداری و علم مداری را مبانی پاسخگویی به شبهات از دیدگاه اسلام معرفی و بیان کرد: شناخت روش های مقابله با شبهات در کنار تتبّع، مطالعه و استدلال درست، ضروری است.
وی با بیان این که حق را باید با عقل اثبات کرد، گفت: برای تأثیرگذاری بر قشر جوان، تحصیل کرده و دارای استعداد، باید شرایط او را درک کرد که در این راه ترکیب حق محوری با عقل مداری ضروری است.
حجت الاسلام میرزائی نیا با تأکید بر این که پاسخ های به شبهات باید علمی، مبرهن و قطعی باشند، ابراز کرد: ما کامپیوتر نیستیم که جواب همه سوالات را بدانیم، بنابراین وقتی جواب سوالی را نمی دانید، مخاطب را به منابع دینی ارجاع دهید. با این کار اعتماد مخاطب خود را در مورد آن چه که می دانید و به او گفته اید نیز جلب خواهید کرد.
وی با اشاره به تعاریف حق، باطل، معروف و منکر، عنوان کرد: عیادی کفر و ظلمه عالم برای پیشبرد اهداف خود و اقناع افکار عمومی و همراه کردن بدنه جامعه با خود، لباس معروف را تن منکر می کنند و یا حق را زشت و قبیح جلوه می دهند.
این استاد حوزه و دانشگاه ضمن تأکید بر ضرورت مخاطب شناسی و تفاوت قائل شدن میان افراد حق جو و شبهه افکن در پاسخ به شبهات، گفت: در برابر افرادی که به دنبال حق هستند و سوال خود را ساده، شفاف و صریح بیان می کنند، باید حداکثر حلم و همراهی را داشته باشیم، اما در مقابل باید شاخ شبهه افکن را با حفظ اخلاق شکست.
حجت الاسلام میرزائی نیا توکل و توسل، سعه صدر و ارزش دادن به مخاطب را از ضروریات پاسخگویی به شبهات دانست و گفت: حتی الامکان شبهات و سوالات مخاطب در جلسات عمومی را به پایان جلسه ارجاع دهید و در غیر این صورت در قدم اول پاسخ را از سایر مخاطبین بخواهید.
وی شبهه را بیان مطلب یا پرسش به گونه ای که حق و باطل مخلوط شود و دیگران را به اشتباه بیندازد، معرفی کرد و افزود: اهداف در پاسخگویی به شبهات، بسته به شرایط مکانی و زمانی، اقناع و اسکات هستند که دو نوع پاسخ حلّی و نقضی را پیش می آورند.
حجت الاسلام میرزائی نیا اضافه کرد: پاسخ های حلّی در پاسخگویی به شبهات معمولاً یکسان است، چراکه در بیان آن ها از منابع یکسان استفاده می شود، اما پاسخ های نقضی را می توان با همفکری و مباحثات طلبگی از دیگران فرا گرفت.
وی در بیان اهمیت توجه مبلّغان دینی به پاسخ های نقضی ابراز کرد: پاسخ های نقضی می تواند هیمنه و چارچوب باطل فکری افراد صاحب ادّعا و مطرح کننده شبهه را فرو بریزد، ضمن اینکه پاسخ های حلّی برای بسیاری از عموم قابل درک نیست و روش نقضی برای ایشان بیشتر مقبول می افتد.
عضو هیئت علمی دانشگاه فردوسی مشهد افزود: در بسیاری از موارد برای پاسخگویی به مخاطبین و تشریح شبهه کمتر از چند دقیقه فرصت داریم و در این فرصت محدود تنها با پاسخ های نقضی می توان با شبهه مواجه شد و مخاطب را قانع کرد.
حجت الاسلام میرزائی نیا در پایان تصریح کرد: سرمایه عاطفی و اعتماد مخاطب با استفاده از پاسخ های نقضی به دست می آید و این نوع پاسخ ها در واقع به پاسخگو مقبولیت می دهند و جوّ جلسات را آرام و به نفع او برمی گردانند.