استاد دانشگاه تهران:
علامه جعفر مرتضی در کشف دستهای آلوده بنیامیه در تاریخ زبردست بوده است
استاد دانشگاه تهران با بیان اینکه علامه جعفر مرتضی در کشف دستهای آلوده بنیامیه در تاریخ زبردست بوده است، گفت: وی در پیوند تفسیر و تاریخ معجزه کرده است.
استاد دانشگاه تهران با بیان اینکه علامه جعفر مرتضی در کشف دستهای آلوده بنیامیه در تاریخ زبردست بوده است، گفت: وی در پیوند تفسیر و تاریخ معجزه کرده است.
حجتالاسلام والمسلمین محمدعلی مهدویراد، استاد دانشگاه تهران چهارشنبه، ۲۵ دیماه در مراسم بزرگداشت علامه جعفر مرتضی عاملی در پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی که با حضور همسر و فرزند آن مرحوم برگزار شد، گفت: علامه جعفر مرتضی با اینکه فردی انقلابی بود، ولی روح رقیق و بزرگی داشت و بسیار متواضع و فروتن بود که این تواضع، مثالزدنی است.
مهدویراد تصریح کرد: علامه مرتضی به تاریخ به صورت جریانی نگاه میکرد و نه جزیرهای؛ میان حوادث تاریخی پیوند برقرار کرده و دستهای آلوده را کشف و چگونگی عملکرد این دستهای آلوده را در تاریخ هم نشان میدهد.
این استاد حوزه و دانشگاه اضافه کرد: مهمترین نکته مورد توجه علامه جعفر مرتضی در مطالعه تاریخ، بازی جریان اموی با تاریخ اسلام بود؛ او به جد به این مسئله پرداخت و دست آلوده بنی امیه را افشا کرد؛ البته کسانی مانند علامه عسکری و دیگران هم به آن پرداختند، ولی آنچه مرتضی از آن نکاتی بیرون آورد، زاویه متفاوتی داشت.
استاد دانشگاه تهران به ذکر نمونههایی پرداخت و افزود: برخی علمای مصر از جمله ثامن نشار با صراحت در آثارشان آوردهاند که بنی امیه لحظهای به خدا و پیامبر ایمان نیاوردند. ناشر آثار آنان، این نوع تعابیر را از آثار امثال وی حذف کردهاند.
استاد دانشگاه تهران اضافه کرد: بنی امیه نقلهای زیادی را وارد تاریخ کردند، ولی علامه مرتضی این نقلها را کنار زد و پشت پرده ساختههای تاریخی را بر ملا کرد؛ به عنوان نمونه، یکی از این موارد، روایت شرح صدر پیامبر(اینکه پیامبر در بالای کوه بود و سینه او شکافته شد و همین سبب شرح صدر ایشان شد) است که کمتر تفسیری است که در ذیل تفسیر سوره شرح، داستان آن را نپذیرفته باشد، ولی علامه مرتضی اسناد آن را به هم ریخته و درون مایه روایات را سنجیده و تناقض میان روایات را نشان داده و گفته که این داستانی که در مورد شرح صدر بیان شده گرتهبرداری از یک تفکر جاهلی است.
استفاده از قرآن برای تایید صدق و کذب تاریخ
مهدویراد با بیان اینکه پیداکردن این ناپیداهای تاریخی، در کار علامه مرتضی خیلی مهم است، تصریح کرد: علامه مرتضی از قرآن به عنوان یکی از ابزار مهم در نقد تاریخ بهره برده است؛ جعفر مرتضی فقیه و متکلم برجسته و در تفسیر هم زبردست و کارش قابل توجه بود و به بچههای حزبالله تفسیر درس میداد که تفسیر سوره انسان و ضحی از وی بسیار معروف است.
وی افزود: علامه در پیوند تفسیر و تاریخ معجزه کرده است؛ مثلاً روایت فترت را آورده و نشان داده که براساس قرآن، پایهای ندارد. همچنین در داستان بحیرا، حواشی آن را نپذیرفته و در اصل آن هم تردید و شک ایجاد میکند. وی از لحاظ تاریخی ثابت کرد که ممکن نیست ابوبکر در این ماجرا(ملاقات بحیرا) حضور داشته باشد و معتقد است که اینها ساخته بنی امیه است.
مهدویراد با بیان اینکه در مورد شخصیت حضرت ابوطالب(ع) هم کار بینظیری کرده است، افزود: در آثار نجاشی، فهرست و الندیم و آثار دیگر شاهدیم که سقیفه، جمل، کربلا و ایمان ابوطالب موضوعات مهمی است که در نزد متفکران ما یک جریان مورد توجه بوده، ولی علامه مرتضی پایه استدلالی اهل سنت در زیر سؤال بردن ایمان ابوطالب(ع) را با استفاده از برخی آیات قرآن زده است.
وی ادامه داد: از جمله نقدهای جانانه جعفر مرتضی، بر صوم محرم است، زیرا یهودیان میگفتند که موسی در ایام محرم و عاشورا، روزه میگرفته است، ولی مرتضی آن را بیپایه میداند.
نقد دیدگاههای باطل تاریخی
استاد دانشگاه تهران با بیان اینکه علامه جعفر مرتضی گفته است عاشورا لغتی اسلامی است و بعد از اسلام وضع شده است، افزود: بنابراین برای قبل از اسلام نیست که بخواهد دستاویزی برای بافتههای یهودیان باشد. همچنین اولین کسی که متوجه شده شکستن بتها دو مرتبه رخ داده، علامه مرتضی است؛ وی معتقد است که اولین مرتبه در لیلة المبیت اتفاق افتاد که اسناد آن هم محکمتر از فتح مکه است.
وی تأکید کرد: علامه مرتضی شخصیت بینظیری است؛ تتبع و حدس ایشان بسیار حیرتآور بود و حتی تا اواخر هم از کامپیوتر استفاده نکرد و مستقیماً به منابع رجوع داشت و موفقیتش ناشی از عشق او به اهل بیت بود.
منبع:
پایگاه اطلاع رسانی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی
اخبار پژوهشکده تاریخ و سیره, آیین نکو داشت علامه مرتضی عاملی
|