به همت پژوهشکده تاریخ و سیره اهل بیت ع برگزار گردید:
سمینار طرح پژوهشی «سیره همسرداری امامان علیهم السلام» برگزار شد
در این سمینار که روز چهارشنبه بیست و پنجم تیرماه سال 1399 برگزار شد، حضار در جلسه به تبادل نظر در مورد این طرح که کار نگارش آن به اتمام رسیده، پرداختند.
به گزارش پایگاه اطلاع رسانی ایسکا(پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی) سمینار طرح پژوهشی سیره همسر داری امامان علیهم السلام به همت پژوهشکده تاریخ و سیره اهل بیت علیهم السلام برگزار گردید.
در ابتدا مدیر گروه سیره اهل بیت علیهم السلام، حجت الاسلام و المسلمین ذاکری پس از خوش آمد گویی در خصوص پروژه و محقق آن توضیحاتی ارائه نمود و بیان کرد نکاتی که بیان خواهد شد ممکن است در مواردی جهت تکمیل پژوهش باشد. سپس محقق طی گزارشی در مورد پروژه مطالبی مطرح کرد و به اهمیت سبک زندگی بخصوص همسرداری و تأثیر آن در جامعه اسلامی اشاره نمود، در ادامه به معرفی فصول و محتوای برخی عناوین همچون: تعداد همسران امام حسن علیه السلام در منابع امامیه و اهل سنت و علت اختلاف در این مورد را بیان داشتند که تعداد زیاد همسران در مواردی ناشی از اسامی مختلف همسران حضرت است به گونه‌ای برای یک همسر حضرت هشت نام نقل شده است.
حجت الاسلام و المسلمین کاویانی به عنوان ناظر پروژه، تلاش‌های محقق را ستوده و بیان داشتند که تحقیقات باید جنبه کاربردی داشته و بتواند سؤالات جامعه را پاسخ دهد و مواردی چون رفتار اقتصادی همسران، خوراک و پوشاک، اصالت قومی و نژادی در انتخاب همسر از سوی ائمه (ع)، میزان اختصاص به همسران،آرایش و موارد متعددی که نیاز جامعه امروز است.
ایشان در ادامه پیشنهاد نشر یک مجله با رویکرد سبک زندگی ارائه کردند که با استفاده از مطالعات انجام شده با نگاه جدید در دستور کار قرار داده شود.
حجت الاسلام و المسلمین دکتر مطهری: در پیشینه، برخی موارد ذکر شده ارتباط چندانی با موضوع مورد بحث ندارد، در بررسی منابع به صورت یکسان بررسی نشده و مواردی که با موضوع تحقیق ارتباط داشته باید در بوته نقد قرار می‌گرفت؛ برخی واژه‌ها نیاز به اصلاح دارد مانند عربستان که باید از واژه جزیره العرب یاد شود و یا در مورد برخی کنیزان که از واژه ازدواج استفاده شده است،
حجت الاسلام و المسلمین صادقی: در این کار جمع‌آوری خوبی صورت گرفته، محور یک و دو از حجم منطقی و یکسانی برخوردار نیستند، یکی مفصل و دیگری کوتاه است. در مواردی افرادی مانند ابن سعد و مدائنی را ضعیف شمرده‌اید و در جای دیگر به آن دو استناد کرده‌اید، در مواردی ارجاع به منابع متأخر شده مانند کتاب بحار مجلسی و یا کتاب حجت الاسلام و المسلمین ری شهری. بنظر می‌رسد در این پژوهش به سیره گفتاری بیشتر از عملی پرداخته‌اید و باعث شده کار خیلی مفصل شود، در مورد مطلاق بودن امام حسن علیه السلام آیا در آن عصر مطرح بوده یا خیر؟
حجت الاسلام و المسلمین حسینیان مقدم: باید توجه کرد که سیره مردم مدینه با مردم مکه اختلاف داشته است، پرسش‌های فرعی با شیوه همسرداری ارتباط ندارد، ازدواج امام نه سیره است و نه شیوه، ازدواج غیر از شیوه همسرداری است، در فصل پنجم برای فرار از تنقیص امام سؤال مطرح شده، حقوق همسران را مادی و غیر مادی تقسیم کرده‌اید که بهتر است مادی و معنوی باشد، در برخی از مباحث به حاشیه رفته و یا پییش‌داوری کرده‌اید. در بخش ششم به جدایی و طلاق پرداخته شده که نه سیره است و نه شیوه همسرداری.
حجت الاسلام و المسلمین قرائتی: این پروژه یک موضوع با اهمیت و کاربردی است، در مواردی متون عربی ترجمه نشده، در مشخصات همسران فقط به دو بعد نژاد و گرایش فکری پرداخته شده، این دو مورد چه میزان اولویت داشته آیا زیبایی همسران و مهارت شغلی آنان از اهمیت برخوردار نبوده، شأنیت مهم است. برخی ویژگی‌ها قهری و برخی اکتسابی است. برخی موارد خروج از موضوع داشته‌اید. مانند: برده داری در اسلام، در مواردی منبع متقدم ذکر نشده است. برخی موارد است که قابل پذیرش نمی‌باشد. مانند: چون فلانی در خانه امام بوده پس فرد خوبی بوده. در مواردی لازم بود که سابقه زندگی زوجه قبل از همسری با امام را هم بیان می‌کردید مانند اسماء، برخی نقدها نیاز به استناد دارد.
حجت الاسلام و المسلمین تیموری: این که تحقیقات به سوی کاربردی شدن می‌رود را باید به فال نیک بگیریم، در مواری از کلماتی چون جنسیتی زیاد استفاده شده که بار منفی دارد.
آقای میرخلیلی: بنظر می‌رسد بهتر باشد برای آشنایی بیشتر حاضرین در ابتدای جلسه گزارشی از وضعیت اجرای پروژه داده شود و نکته دیگر این که محقق با ناظر محترم ارتباط بیشتری داشته باشد.
راجع به تأخیر که برخی پرسش داشتند حجت الاسلام و المسلمین مقدسی بیان کردند در زمان تعیین شده انجام گرفته و اگر حجمی اضافه شده است در وقت کاری نبوده است و برای آن جداگانه در بیرون از پژوهشگاه تکمیل کرده است.
حجت الاسلام و المسلمین دکتر مطهری: در پایان از زحمات محقق و حضور مهمانان محترم تشکر کردند.
حجت الاسلام و المسلمین ذاکری: ضمن تشکر، یاد آوری کردند که برخی اشکالات مطرح شده قابل پاسخ گویی است ولی بنای بر پاسخگویی نیست. بلکه هدف استفاده است.
منبع:
اخبار پژوهشکده تاریخ و سیره اهل بیت ع
اخبار پژوهشکده تاریخ و سیره
|