|
يكشنبه 21 آذر 1389
سلوك دادرسي در فرهنگ و تمدن اسلامي (اخلاق حرفه‌اي قضا)
نويسنده:
اديبي مهر، محمد
ناشر اصلي:
تهران
نوبت و سال انتشار:
نوبت اول سال 1389ش
قيمت:
23000
شابك:
4-27-5567-600-978
توضيحات:
در اين پژوهش آموزه‌هاي اخلاقي قضا و دادرسي و اصول و مباني قضاوت با استناد به مباني اسلام و سيره اميرالمؤمنين (ع) به تصوير كشيده شده است. نويسنده، عدالت و رسيدگي عادلانه به دعاوي حقوقي و امر قضاوت را از جمله مهمترين شاخصه‌هاي سلامت ارتباطات انساني در هر جامعه‌اي برشمرده و معتقد است اگر در جامه‌اي اين مسأله مورد توجه قرار نگيرد و در مركزيت نظام اداري جامعه عدالت و اخلاق قضايي قرار نداشته باشد، امكان بروز هر گونه ناهنجاري و ناكارآمدي وجود خواهد داشت، و در مقابل هر جامعه‌اي كه تعاملات اجتماعي خود را مبتني بر محور عدالت و انصاف در همه امور به ويژه امر قضا قرار دهد، در باقي امور خويش نيز كامياب خواهد بود. بر همين اساس، عدالت در تمدن‌هاي مختلف بشري و در فرهنگ‌ها و آئين‌ها و مذاهب گوناگون همواره به عنوان امري مطلوب مورد ستايش قرار گرفته و بر لزوم تلاش براي اجراي آن در جامعه تأكيد فراواني صورت گرفته است. از منظر نگارنده پاي‌بندي قضات و افراد مشاركت كننده در فرآيند دادرسي به اصول و مباني اخلاقي در واقع همان تمسك به اخلاق حرفه‌اي قضا و تخلق به اخلاق اميرالمؤمنين علي(ع) است كه در اين زمينه سرآمد همه انسانهاي آزاده و عدالت منش مي‌باشد. نويسنده، در اين كتاب به دنبال آن است كه با تكيه بر مباني فرهنگي و عقيدتي تمدن ايراني ـ اسلامي، صورت مطلوب و درست سلوك دادرسي در نظام قضايي را شرح داده و با بيان استلزامات چنين سلوكي، نسبت به خطرات و آسيب‌هاي احتمالي همراه با آن هشدارهاي لازم را ارايه نمايد. در همين راستا وي مثال‌هاي متعددي از سيره اخلاقي و قضايي امام علي(ع) را ذكر كرده و بدين وسيله فرايند يك دادرسي سالم و نظام قضايي مطلوب و مبتني بر عدالت را بيان نموده است. وي، جدا انگاشتن بين حقوق و امور اجتماعي و اخلاقي را امري بيهوده دانسته و آن را باعث وارد آمدن آسيب‌هاي جدي به جامعه بشري تلقي نموده است. نويسنده حوزه‌هاي اخلاقي را فراتر از امور فردي دانسته زيرا بر اين باور است كه انسان علاوه بر ارتباط خويش با خداوند با خلق او نيز در تعامل است و مسأله قضاوت نيز از لحاظ اخلاقي و اجتماعي از اين امر مستثني نيست، به زعم نگارنده رعايت مسئوليت اخلاقي در امر قضاء يكي از شاخص‌هاي مهم احترام و رعايت حقوق شهروندي و ملاك فضيلت انسانها است. نويسنده از كوروش به عنوان يك پادشاه عادل كه در مورد رعايت حقوق مردم، اخلاق را رعايت مي‌كرده و به آن امر مي‌نموده است، ستايش كرده و ديدگاههاي دين اسلام را نيز در اين باره منعكس نموده است. كيفيت استقرار در مراكز دادرسي، هنجارها و ناهنجاري‌هاي رفتاري در امر قضا، فرايند ايده‌آل دادرسي، رشوه به عنوان عامل مهم اختلال و ضد اخلاق در دستگاه قضايي و سلوك شگفتي‌‌ساز امام علي(ع) در تاريخ دادرسي اسلام از اصلي‌ترين مندرجات اين نوشتار به شمار مي‌آيد.
|