به گزارش روابط عمومی دفتر تبلیغات اسلامی، حجتالاسلام والمسلمین محسن محمدی در مراسم رونمایی از کتاب «بررسی عیار تمدنی جمهوری اسلامی» که در مرکز همایشهای غدیر برگزار شد، به ارائه مقاله خود با موضوع «اقامه مناسک عبادی امت ساز در فرآیند تمدن جمهوری اسلامی ایران» پراخت و اظهار داشت: این مقاله به بررسی حضور جمهوری اسلامی در آیین حج میپردازد.
وی با بیان اینکه یکی از مهمترین مؤلفههای امت مناسک است، گفت: مناسک از جهتی سبب واگرایی است اما آنچه این وی واگرایی را به همگرایی تبدیل میکند، نگاه ویژه به این تمایزات است.
این پژوهشگر حوزوی تصریح کرد: نگاه ما در این مقاله به این موضوع از جهت تعدد و تفاوت نگاههای فقهی نیست، بلکه مناسک را با نوعی دید عام و شمولگرایی مینگریم که میتوانیم بر اساس آن از مناسک به آیین تعبیر کنیم.
محمدی با اشاره به اینکه یکی از مهمترین مناسک امت اسلامی حج است، افزود: حج به عنوان عبادتی، سیاسی اجتماعی با گردهم آوری نمایندگانی از سراسر جهان اسلام در قالب انجام مناسکی یکسان در زمان و مكان واحد هویت دینی و تمدنی مسلمانان را در بستر امت اسلامی تقویت میکند.
پژوهشگر پژوهشکده مطالعات منطقهای پژوهشگاه المصطفی با بیان اینکه مسئله اصلی این مقاله بررسی «نگرش تمدنی در سیاستگذاری و اجرای آئین حج» است، خاطرنشان کرد: برای بررسی توفیقات و ناکامیهای جمهوری در راستای انسجام آفرینی امت اسلامی به جستوجو در سه بخش نظر، سند و عملکرد پرداختیم. در بخش نظر مبانی نظری امتسازی حج را مورد بررسی قرار دادیم.
محمدی گفت: همگرایی موجود در حج در پنج عرصه سیاسی، ارتباطی، فقهی، اخلاقی و شادی بررسی میشود. در بخش سیاسی به تقویت هویت تمدنی و تمرکز بر دشمن مشترک در حج پرداخته میشود و در بخش ارتباطی نیز ظرفیت حج بر تقویت هویت دینی و همچنین تقویت سرمایه اجتماعی بیان میشود. برای بررسی همگرایی مناسک حج، در بخش فقهی دو ویژگی جمعیبودن و ساختارشکن بودن مناسک حج در راستای فرآیند امت سازی حج تحلیل میشود.
این پژوهشگر حوزوی با بیان اینکه قدم بعدی در بررسی توفیقات و ناکامیهای جمهوری در راستای انسجامآفرینی امت اسلامی، بررسی بخش سندی این موضوع بود، تصریح کرد: در این بخش مقولات پنجگانه سیاسی، ارتباطی، فقهی، اخلاقی و اقتصادی که در بخش نظر بیان شد را در اسناد بررسی میکنیم تا میزان حضور و بروز امتسازی حج در اسناد جمهوری اسلامی مشخص شود.
وی به تبیین اسناد بررسی توفیقات و ناکامیهای جمهوری در راستای انسجامآفرینی امت اسلامی پرداخت و افزود: اسنادی که در این بخش مورد استفاده قرار گرفته است شامل قانون اساسی، پیامهای امام خمینی(ره) و مقام معظم رهبری به حج و سند تعالی عملیات حج و زیارت است.
محمدی اظهار داشت: بخش پایانی بررسی توفیقات و ناکامیهای جمهوری اسلامی در راستای انسجامآفرینی امت اسلامی بررسی عملکرد است. در این بخش مقولات پنجگانه سیاسی، ارتباطی، فقهی، اخلاقی و اقتصادی که در بخش نظر بیان شد، در تجربه عملی جمهوری اسلامی در برگزاری حج بررسی میشود تا عملکرد آن در تقویت امت اسلامی در این مسیر مشخص شود.
وی گفت: هدف مقاله در این بخش بررسی تجربه عملی و میزان تحقق عینی اهداف و برنامههای جمهوری اسلامی ایران در امتگرایی حج است، به عبارت دیگر در این بخش تحقق عینی و عملی آنچه در اسناد جمهوری اسلامی مطرح شد، بررسی میشود. در پایان این بخش حادثه منا به عنوان یکی از مهم ترین رویدادها در دو دهه اخیر، در راستای مسئله مقاله بررسی و تحلیل شده است.
این پژوهشگر حوزوی با بیان اینکه در اجرای عملی اسناد، اقدامات زیادی انجام شده است، تصریح کرد: حتی گاهی پافشاری بر این اقدامات منجر به تعطیلی حج شده است. آنچه موجب شده تا جمهوری اسلامی نتواند همه اهداف مورد نظر در این بخش را محقق کند، این بوده که برخی از این اهداف در کشور دیگری محقق میشود.
وی خاطرنشان کرد: جمهوری اسلامی با تکیه بر مشترکات و مواجهات اخلاقی در اسلام توانسته است ارتباط وسیعی را در میان مسلمین ایجاد کند و دارای فعالترین بعثه در ایجاد ارتباط میان کشورهای اسلامی است.